Wet kwaliteitsborging voor het bouwen

Op 1 januari 2024 is de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Deze wet, verplaatst de toetsing aan de bouwtechnische eisen van een bouwwerk van de gemeente naar een onafhankelijke partij, de zogenoemde kwaliteitsborger.

De wet Kwaliteitsborging geldt voor bouwplannen die vallen onder gevolgklasse 1 en alleen bij nieuwbouw, en dus niet bij verbouw, binnen deze klasse. Bijvoorbeeld voor het bouwen van:

• Een (vrijstaande) woning
• Een fiets- of voetgangersbrug
• Een recreatiewoning
• Een bedrijfshal met maximaal twee verdiepingen
• Hierop zijn uitzonderingen, zoals monumenten en bedrijfspanden voor meer dan 150 personen. Bij nieuwbouw in gevolgklasse 1 schakelt u dus per 1 januari 2024 een kwaliteitsborger in.

Als u de door u gewenste ontwikkeling valt onder gevolgklasse 1 dan adviseren wij u om onderstaande stappen door te lezen om ervoor te zorgen dat u voor uw bouwplan de juiste aanvraag bij de gemeente indient.

1. U laat een woning ontwerpen door een aannemer of een architect.
2. U vraagt bij de gemeente een vergunning aan voor een omgevingsplanactiviteit (OPA-vergunning).
3. U ontvangt van de gemeente de OPA-vergunning.
4. U schakelt een kwaliteitsborger in.
5. De kwaliteitsborger bekijkt of het ontwerp van de woning aan de technische bouwregels voldoet.
6. In overleg met uw kwaliteitsborger moet u een ‘melding start bouw’ ten minste vier weken van tevoren indienen bij de gemeente.
7. Bij akkoord van de melding mag u de woning (laten) bouwen.
8. Voor de daadwerkelijke start van de bouw moet u tenminste twee dagen van tevoren een informatieplicht ‘start bouw’ indienen.
9. Tijdens de bouw houdt de kwaliteitsborger toezicht op de bouw. De kwaliteitsborger controleert of het bouwproces goed gaat.
10. Bij afronding van de bouwwerkzaamheden moet u een informatieplicht ‘gereed bouw’ indienen bij de gemeente.
11. Na afloop van de bouw moet u, in overleg met uw kwaliteitsborger, een gereed melding indienen. Tenminste twee weken voor ingebruikname van het bouwwerk.
12. Bij akkoord van de gereed melding mag u de woning gaan bewonen.

Kwaliteitsborgers

Kwaliteitsborgers zijn onafhankelijke, gecertificeerde bouwkundig experts. De kwaliteitsborger kijkt mee van het plan tot de oplevering en controleert alle technische regels en kwaliteitseisen, precies op het moment dat het nodig is. Opdrachtgevers of aannemers van bouwprojecten huren de kwaliteitsborger zelf in.

Het inschakelen van een kwaliteitsborger brengt kosten met zich mee. U vindt een kwaliteitsborger via het register op de website van Vereniging Kwaliteitsborging Nederland . Uw aannemer of architect kan u hier ook bij helpen.

Oplevering

Bij de oplevering van het bouwwerk moet de aannemer aantonen dat aan de regelgeving is voldaan. Het kan zijn dat een bouwwerk niet gebouwd is volgens de regelgeving en gemaakte afspraken. Opdrachtgevers krijgen onder de Wkb betere mogelijkheden om de aannemer aan te sporen tot herstelwerkzaamheden. Ook moet de aannemer informatie aan de opdrachtgever geven over hoe risico's zijn afgedekt. Dit gaat om risico’s op schade door het niet nakomen van verplichtingen en gebreken na oplevering.

Bijzondere lokale omstandigheden

Een kwaliteitsborger moet bij zijn werkzaamheden rekening houden met zogenoemde bijzondere lokale omstandigheden. Hieronder wordt uiteengezet wat dat zijn en in welke gevallen deze lokale risico’s aan de orde kunnen zijn.

Bepaalde aspecten, zoals de ligging van een gemeente of de bodemgesteldheid, maken dat er zich specifieke risico’s kunnen voordoen bij vergunningverlening, toezicht en handhaving. Specifieke lokale omstandigheden zouden ertoe kunnen leiden dat een bouwwerk niet aan de bouwtechnische vereisten uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) voldoet/kan voldoen. Voor de kwaliteitsborger moeten deze specifieke lokale omstandigheden kenbaar zijn zodat deze bij het opstellen van een risicoanalyse rekening kan houden met de lokale omstandigheden.

De risicoanalyse wordt gelijk met de bouwmelding ingediend. Na ontvangst van de bouwmelding wordt deze beoordeeld. Bij de beoordeling van de risicobeoordeling en het borgingsplan wordt gekeken of voldoende rekening is gehouden met deze omstandigheden. Indien dit niet het geval is, dan is er sprake van een onvolledige melding.

De voor Lelystad gebiedsspecifieke risico’s zijn vastgelegd in een lijst. Dit omdat dit de lokale omstandigheden makkelijk kunnen worden aangepast.

Gevolgklasse 2 en 3

Voor overige bouwplannen, die onder gevolgklasse 2 en 3 vallen, verandert nog niets. De gemeente blijft daarvoor de bouwtechnische toets nog zelf uitvoeren. Onder gevolgklasse 2 en 3 vallen bijvoorbeeld de bouw van appartementen, scholen, winkelcentra, stationsgebouwen en fabrieken.